Columns Rutger

Help eerst jezelf, voordat je anderen helpt

Door Rutger Prent

Toen ik Merijn Everaarts van Dopper benaderde voor een Growthtalk, onze interviewreeks over bedrijfsgroei, zei hij meteen ‘ja’. Om daar gelijk aan toe te voegen: “Maar dan wil ik het wel over ondernemersgeluk hebben.” Een nobrainer, want het is een prachtig onderwerp. Geluk gun ik iedere ondernemer. Bovendien is het enorm belangrijk en waardevol, zo niet essentieel voor jouw bedrijf. En het mooie is: je kunt er vrij ‘eenvoudig’ mee aan de slag.

Veiligheidsinstructies in vliegtuigen kunnen de meeste mensen inmiddels wel dromen. Je checkt voor vertrek de dichtstbijzijnde nooduitgang, je weet waar het life jacket zich bevindt en hoe je deze om doet (de lampjes geven vanzelf licht bij contact met het water). In geval van nood gaan de hakken uit en laat je alles liggen. En dan zijn er nog de zuurstofmaskers. Daarvoor geldt: help eerst jezelf voordat je anderen helpt.

Energie
Want hoe kun je anderen helpen, als je zelf te weinig zuurstof binnenkrijgt of zelfs 'out' gaat? Het is een goede metafoor om te beschrijven wat ondernemersgeluk is. Hij schoot me ineens te binnen, toen ik al vijf keer een poging had gedaan om kort en bondig te omschrijven waar het om draait als we praten over ondernemersgeluk. Ondernemersgeluk is een voorwaarde voor een succesvolle onderneming, omdat de energie die jij in je bedrijf kunt stoppen in direct verband staat met de prestaties.

In het interview met Merijn gaat het hier ook over. Hij zegt: “Als je niet voor je eigen geluk blijft gaan, heeft de hele organisatie daar last van. In zeven jaar Dopper zijn er genoeg momenten geweest waarop ik ongelukkig was. Vaak omdat ik het gevoel had dat ik niet de juiste dingen aan het doen was. Aan de buitenkant lijkt het op die momenten nog koek en ei, maar intern ziet iedereen aan mij dat er een donkere wolk boven mijn hoofd hangt. Dan presteert het team niet en gaat alles moeizaam en stroef.”

Geen vrijheid, geen trots
Inmiddels volgt groep 14 het jaarprogramma van GoFastForward. In al die jaren ben ik tientallen ondernemers tegen gekomen die zelf niet gelukkig waren, en waar het bedrijf zichtbaar last van had. De ene ondernemer was niet trots op zijn product (en dus niet gelukkig), de ander deed niet wat zij het liefst doet (dus niet gelukkig), iemand voelde geen vrijheid meer (ongelukkig), en weer iemand anders lag overhoop met zijn compagnons (met alle gevolgen van dien). En zo kan ik nog wel even doorgaan.

De sleutel voor een gelukkig bestaan als ondernemer ligt bij de drie factoren die Daniel Pink beschrijft als drivers voor motivatie. (Check dit steengoede filmpje maar eens.) Wat mij betreft gelden ze ook voor ondernemersgeluk: mastery (Doe ik waar ik goed in ben?), autonomy (Ben ik vrij?) en purpose (Ben ik trots?). Zelf voeg ik daar graag nog een vierde factor aan toe: friendship (Heb ik fijne mensen om me heen?).

Energiebronnen en energielekken
Of je gelukkig bent als ondernemer weet je waarschijnlijk zelf wel. Daar hoef ik geen model voor uit te tekenen. Zoiets voel je. En als je het niet bent, dan kun je waarschijnlijk ook wel benoemen op welke van de vier factoren het stokt. Er daadwerkelijk iets aan doen is natuurlijk weer een stap verder. Maar het is wél mogelijk.

Hopelijk helpt de volgende simpele opdracht: Pak een stuk papier, vouw het in twee helften en schrijf vervolgens de drie belangrijkste energiebronnen (links) en de drie belangrijkste energielekken op (rechts). Dit kunnen mensen zijn, activiteiten, bepaalde producten en diensten of andere zaken die energie geven of nemen. Gelukt? Mooi. Kies nu van het lijstje ‘energielekken’ het item dat, als je het zou oplossen, de meeste positieve impact maakt op jouw energielevel en dus op je ondernemersgeluk. Gevonden? Oplossen maar, want daar profiteert het hele bedrijf van.

Hoe gelukkig ben jij als ondernemer? Doe de growthtest en kom erachter waar jouw geluk stokt.


Het belang van vier kopjes koffie per maand

Door Rutger Prent

Thee-, limonade- en lunchliefhebbers, niet getreurd: het kopje koffie is een metafoor voor gesprekken met mensen die jouw business vooruit kunnen helpen. Spreek eens af met de concurrent, een trouwe leverancier, een kennisexpert die je via LinkedIn kent, of iemand die zich heeft gespecialiseerd in automatisering in jouw branche. Deze gesprekken zijn super waardevol voor jou en jouw bedrijf. Ik zal uitleggen waarom.

Afgelopen maand sprak ik af met Martijn, een bevriende ondernemer. Martijn is met zijn bedrijf actief bezig met het selecteren en opleiden van jonge, talentvolle mensen. Interessant, want voor deelnemers aan ons jaarprogramma blijft het vinden van goed personeel een uitdaging. Ergens heb ik het gevoel dat het bedrijf van Martijn en GoFastForward elkaar kunnen versterken. Hoe weten we nog niet precies, maar het eerste zaadje is geplant.

Kansen
Ook sprak ik met Gerard en Peter, twee ondernemers met een gaaf softwarebedrijf. We hebben al langer de wens om de achterkant van ons bedrijf nog strakker te regelen en ik had via via opgevangen dat zij een mogelijke oplossing hebben voor die vraag. Daarnaast is het optimaliseren van processen een terugkerend themavoor deelnemers aan ons jaarprogramma. Kortom: dubbele kansen.

Met Martijn, Gerard en Peter dronk ik koffie, omdat ik het gevoel heb dat zij mijn bedrijf verder kunnen helpen. En niet onbelangrijk: ik kan ook wat voor hen betekenen. Is dat laatste niet het geval, dan is het moeilijk om een afspraak te regelen, en als het je al lukt blijft het waarschijnlijk bij één keer. Een kopje koffie betekent geven én nemen.

Nieuwe ideeën
We zijn ondernemer geworden, omdat we denken in kansen. Een ondernemer is altijd op zoek naar nieuwe routes, innovaties en verbeteringen. Je wilt vooruit. Om die reden is het belangrijk om buiten je bedrijf te blijven kijken. Verne Harnish zegt het ook in zijn boek Scaling Up: when you're faced with an opportunity or challenge, it's always a who question.

En ook als je nog geen concrete kans ziet of een probleem ervaart kunnen kopjes koffie je helpen om op nieuwe ideeën te komen. Ze zijn een onuitputbare bron van nieuwe inspiratie, nieuwe inzichten en andere manieren van denken. Het kopje koffie helpt je om áán je bedrijf te blijven werken. En dat is precies jouw rol als ondernemer.

Om het concreet te maken heb ik twee tips voor je.

1. Maak een shortlist van twintig namen. Schrijf namen op van mensen waarvan jij denkt dat zij jouw bedrijf, linksom of rechtsom, verder kunnen helpen. Het kan zijn dat je direct al een kans ziet, maar het kan ook dat je ergens het gevoel hebt dat het maken van een connectie je in de toekomst verder kan helpen. Probeer buiten de kaders te denken, en schrijf dus niet alleen klanten en leveranciers op. Denk ook eens aan een concurrent of een bedrijf waarmee een bevriende ondernemer goed samenwerkt, zonder dat je direct een link met jouw bedrijf ziet. Wie weet wat het je brengt.

2. Plan afspraken in. Of liever nog: laat ze inplannen. De dagelijkse beslommeringen in jouw bedrijf zijn altijd belangrijker en om die reden ligt het gevaar op de loer dat die kopjes koffie er uiteindelijk nooit komen. Een afspraak is een goede stok achter de deur. Ga voor minimaal twee tot vier kopjes koffie per maand. En zoals ik zei: dit mag ook een lunch zijn, een wandeling over het strand of een andere vorm van goede, rijke communicatie. Het gaat erom dat jullie elkaar treffen en de tijd nemen om te zoeken naar kansen.

Wat je dit op gaat leveren? Vooruitgang! Hoe en in welke vorm, dat kan ik onmogelijk zeggen. Het verschilt per bedrijf en hangt af van de mensen die je spreekt. Klinkt het nog te vaag voor jou? Probeer het gewoon eens. Maak een shortlist en plan de eerste vier afspraken in. Je zult zien dat er iets moois van komt.

Meer lezen van Rutger? Lees ook zijn column over het delen van goed nieuws.